اصولاًکنترل وبازبینی در هر امری مسئله مهمی می باشد که بایستی در تمام موارد در نظر گرفته شود. درهر کاری در مرحله اول امکان اشتباه وجود دارد.

در کارهای عمران نیزاین مسئله خیلی مهم می باشد چون هر اشتباهی می تواند ضررهای زیادی به پروژه وارد نماید ، مثلاًدر پیاده کردن نقشه ساختمان در روی زمین حتماًباید نقشه پیاده شده را مجدداًکنترل کرده وتوجه نمود که محل دیوارها ونوع پیاده کردن ساختمان درست انجام گرفته باشد.

در نقشه برداری و پیاده کردن وبرداشتن رقوم نیزبایستی کنترل انجام پذیرد بخصوص خطوط کنار خاکبرداری ها که بایستی با توجه به ارتفاع خاکبرداری و شیب کنار آن ومحاسبه دقیق آن پیاده شود ، مخصوصاً در خاکبرداری های با عمق یا ارتفاع زیاد اعم از گود برداری و یا کوه بری وغیره که اگر شیب کنار خاکبرداری درست محاسبه نشده و صحیح اجرا نشود اصلاح بعدی آن با اشکال وهزینه سنگینی مواجه خواهدبود.

بارها اتفاق افتاده که با ساده انگاری این مسئله در راه سازی وکوه بری ها شیب خاکبرداری اشتباهی پیاده شده و بعد از اینکه خاکبرداری تمام شده متوجه شده اند که شیب طبق نقشه پیاده نشده است . در این حالت اگر شیب زیادی اجرا شده باشد کلیّه خاکهای اضافه برداشته و حمل شده به ضررپروژه تمام می شود وبه سادگی هم قابل اصلاح نمی باشد.بخصوص اگر خط بالای شیب با سازه دیگری هم جواری داشته باشد. در حالتی هم که شیب کمتر اجرا شده باشد که با توجه به خطرات شیب کم و امکان ریزش خاک در آینده بایستی آن شیب اصلاح گردد که اصلاح آن با سختی و هزینه سنگینی مواجه می باشد .

همچنین در عملیات خاکی اعم از خاکریزی ویا خاکبرداری بایسستی به رقوم تمام شده آنها توجه و دقت بیشتری کرد که بیشتر و یا کمتر از رقوم داده شده اجرا نشود، اگر در خاکبرداری ها زیادی برداشته شود علاوه بر هزینه خاکبرداری اضافه هزینه خاکریزی هم به آن اضافه خواهد شد همینطور در خاکریزی ها اگر اضافه خاکریزی شده باشد بایستی مجدداً خاکبرداری شود .

مستندات اصلی ترین خروجی و اقلام قابل عرضه در فرایند مدیریت پروژه می باشد، لذا تهیه و تولید صحیح و به موقع مستندات از اهمیت بالایی برخوردار است. در واقع هرچقدر کیفیت مستندات تولید شده در فاز اغازین و برنامه ریزی بهتر بوده و ابعاد مختلف پروژه بیشتر مورد نظر قرار گیرد تدابیر و استراتژی های مناسب تری جهت رفع مشکلات احتمالی و کمک به انجام بهتر فعالیت های پروژه اتخاذ می شود و می توان کنترل موثرتری در فاز اجرا اعمال نمود. برای موفقیت و تعالی سازمانی در هر پروژه لازم است علاوه بر توجه به استانداردهای فنی و مهندسی به استانداردهای موجود در زمینه مدیریت پروژه و روش های ارزیابی نیز توجه نمایند که در این مقاله ضمن بررسی الزامات گسترده دانش مدیریت پروژه با عنوان PMBOK که توسط انجمن مدیریت پروژه PMI در سال 2004 در امریکا تدوین و در تمام نقاط دنیا پذیرفته شده است، به راهکار های کاربردی برای کاهش میزان انحراف وضعیت موجود از وضعیت مطلوب پرداخته شده است.

تعدیل چیست؟

به دلیل وجود اختلاف قیمت حاصله در زمان پیشنهاد قیمت پیمانکار واجرای کار در صورتی کارفرما در قرارداد لحاظ کرده باشد تعدیل به پیمانکار تعلق می گیرد.

به طور مثال ممکن است قراردادی در سه ماهه سوم سال 94 بسته شده باشد ولیکن با دستور کارفرما(بر اساس صورتجلسه تحویل زمین)ممکن است کار در سه ماهه اول 95 صورتگیرد که در این صورت تعدیل به پیمانکار تعلق می گیرد.به صورت معمول تعدیل حاصله حدود 10 در صد کل رقم قرارداد می باشد .این عدد در شرایط خاص مانند گرانی مصالح و…….قابل تعمیم نیست.

صورت وضعیت چیست؟

صورت وضعیت عبارت است از کارکرد پیمانکار به صورت ریالی!

چند نوع صورت وضعیت داریم؟

1- صورت وضعیت موقت: صورت وضعیت در حین انجام کار را صورت وضعیت موقت می گویند.

2- صورت وضعیت قطعی: صورت وضعیتی که در انتهای کار ارائه می شود را می گویند.

روند تایید صورت وضعیت موقت چگونه است؟

براساس ماده 37 شرایط عمومی پیمان:

الف) در آخر هر ماه، پیمانکار، وضعیت کارهای انجام شده از شروع کار تا تاریخی که طبق نقشه های اجرایی، دستور کارها و صورت مجلس هاست را اندازه گیری می کند و مقدار مصالح و تجهیزات پای کار را تعیین می کند.

سپس بر اساس فهرست بهای منظم به پیمان، مبلغ صورت وضعیت را محاسبه کرده و آن را در آخر هر ماه تسلیم مهندس ناظر می کند.

مهندس مشاور، صورت وضعیت پیمانکار را از نظر تطبیق با اسناد و مدارک پیمان کنترل کرده و در صورت لزوم با تعیین دلیل اصلاح می کند و آنرا در مدت حداکثر 10 روز از تاریخ دریافت از سوی مهندس ناظر برای کارفرما ارسال می کند و مراتب را نیز به پیمانکار اطلاع می دهد.

کارفرما صورت وضعیت کنترل شده از سوی مهندس مشاور را رسیدگی کرده و بعد از کسر وجوهی که بابت صورت وضعیت های موقت قبلی پرداخت شده است و همچنین اعمال کسور قانونی و کسور متعلقه طبق پیمان، باقیمانده مبلغ قابل پرداخت به پیمانکار را حداکثر ظرف مدت 10 روز از تاریخ وصول صورت وضعیت، با صدور چک به نام پیمانکار، پرداخت می کند.

توجه: با پرداخت صورت وضعیت موقت، تمام کارها، مصالح و تجهیزاتی که در صورت وضعیت مزبور درج گردیده است متعلق به کارفرماست!!!!

لیکن به منظور اجرای بقیه کارهای موضوع پیمان، به رسم امانت، تا موقع زمان موقت، در اختیار پیمانکار قرار می گیرد.

مقادیر درج شده در صورت وضعیت های موقت و پرداخت هایی که بابت آنها به عمل می آید جنبه موقت و علی الحساب دارد و هر نوع اشتباه در اندازه گیری و محاسباتی و امثال اینها، در صورت وضعیت های بعدی یا در صورت وضعیت قطعی، اصلاح و رفع می شود.

به منظور ایجاد امکان برای تهیه، رسیدگی و تصویب صورت وضعیت قطعی در مهلت های تعیین شده در ماده 40 پیمانکار باید ضمن اجرای کار و پس از اتمام هر یک از اجزای آن نسبت به تهیه متره های قطعی و ارائه آنها به مهندس مشاور برای رسیدگی همراه با صورت مجلس ها و مدارک مربوطه اقدام کند، این اسناد باید در صورت وضعیت های موقت نیز مورد استفاده قرار گیرد.

همانطور که ملاحظه کردید توضیحات کاملا مفصلی را شرایط عمومی پیمان در این باره در اختیار همه کارفرماها و پیمانکاران قرار داده است و توصیه می کنم برای مطالعه توضیحات بیشتر و تبصره های بند الف ماده 37 شرایط عمومی پیمان، فایل شرایط عمومی پیمان را از لینک زیر دانلود بفرمایید و مطالعه کنید..

صورت وضعیت قطعی

بر اساس ماده 40 شرایط عمومی پیمان:

پیمانکار باید حداکثر تا یک ماه از تاریخ تحویل موقت کار، صورت وضعیت قطعی کارهای انجام شده را براساس اسناد و مدارک پیمان بدون منظور نمودن مصالح و تجهیزات پای کار، تهیه کند و برای رسیدگی به مهندس مشاور تسلیم کند.

مهندس مشاور صورت وضعیت دریافت شده را ظرف مدت 3 ماه برای تصویب کارفرما ارسال می کند و اظهار نظرهای خود را ضمن ارسال یک نسخه از آن به پیمانکار اعلام می دارد.

در صورتی که پیمانکار ظرف مهلت تعیین شده برای تهیه صورت وضعیت قطعی اقدام نکند، با تایید کارفرما، مهندس مشاور با هزینه پیمانکار اقدام به تهیه آن می کند و پس از امضای پیمانکار برای تصویب نزد کارفرما ارسال می کند.

در صورتی که پیمانکار از امضای صورت وضعیت خود داری کند، مهندس مشاور بدون امضای پیمانکار صورت وضعیت را برای کارفرما می فرستد.

در این صورت دو حالت پیش می آید:

حالت اول: در حالتی که پیمانکار صورت وضعیت را قبلا امضا کرده باشد، اگر اعتراضی نسبت به نظر کارفرما داشته باشد یا در حالتی که صورت وضعیت را قبلا امضا نکرده است و نسبت به نظر کارفرما اعتراض دارد، اعتراض خود را حداکثر طرف مدت یک ماه از تاریخ وصول صورت وضعیت با ارائه دلیل و مدرک، یکجا به اطلاع کارفرما می رساند.

کارفرما ظرف مدت حداکثر یک ماه از تاریخ وصول نظر پیمانکار به موارد اعتراض رسیدگی می کند و قبول یا رد آنها را اعلام می کند.

پیمانکار می تواند برای تعیین تکلیف آن قسمت از اعتراض خود که مورد قبول کارفرما قرار نگرفته است، طبق ماده 53 اقدام کند.

حالت دوم: در صورتی که پیمانکار ظرف مدت تعیین شده به صورت وضعیت اعتراض نکند، صورت وضعیت قطعی از طرف پیمانکار قبول شده تلقی می شود.

مقادیر کارها که به ترتیب بالا در صورت وضعیت قطعی منظور می شود به تنهایی قاطع است و مبنای تسویه حساب قرار می گیرد هرچند که بین آنها  و مقادیری که درصورت وضعیت های موقت منظور گردیده است، اختلاف باشد.

هرگاه با تجوه به صورت وضعیت قطعی تصویب شده و سایر حساب های پیمانکار، پیمانکار بدهکار نباشد، نصف تضمین حسن انجام کار آزاد می شود.

احتمالا این روزها زیاد عبارت «اتوماسیون اداری» را می‌شنوید، ولی شاید دقیقا نمی‌دانید که اتوماسیون اداری چیست؟ اتوماسیون اداری به معنای یکپارچه‌سازی عملیات و امور اداری است؛ عملیات و اموری که با مدیریت اطلاعات در ارتباط هستند. ابزارهای زیادی برای اتوماسیون یا خودکارسازی عملیات موجود است و گسترش ابزارهای الکترونیکی مختلف رایانه‌ای و چاپگرها، دستگاه‌های کپی و … در مرکزیت بسیاری از پیشرفت‌های اخیر اتوماسیون اداری قرار دارند.

ذخیره‌ی داده‌های خام، انتقال داده‌های الکترونیکی و مدیریت اطلاعات کسب‌وکار الکترونیک به پیشبرد فعالیت‌های پایه در اتوماسیون اداری کمک می‌کند. تاریخ اتوماسیون اداری جدید از زمانی آغاز شد که دستگاه‌های نوشتن (تایپ) و کپی جایگزین فعالیت‌هایی شدند که با دست انجام می‌گرفت. این روزها اتوماسیون اداری تنها به ماشینی کردن فعالیت‌های دستی محدود نیست، بلکه با کمک آن می‌توان اطلاعات را به شکل الکترونیکی ردوبدل کرد.

مهندسی ارزش یک روش منسجم برای رسیدن به بالاترین ارزش به ازای هر واحد پولی که هزینه شده است می‌باشد ، در حالی که کیفیت ، ایمنی ، قابلیت اطمینان ، قابلیت نگهداری حفظ و یا ارتقاء یابد .
میزان موفقیت بنگاههای اقتصادی در یک بازار رقابتی به تلاش آنها در جهت شناخت نیازهای مشتریان( مصرف کنندگان ) و پاسخگویی به این نیازها بستگی دارد. مشخصات محصولات و خدماتی که بنگاه به بازار عرضه می‌کند باید رضایت مشتری را جلب نماید . این رضایت ممکن است از طریق قیمت مناسب ، کیفیت مطلوب ، تحویل به موقع ، خدمات مناسب پس از فروش و … و یا ترکیبی از آنها حاصل شود . محدودیت منابع امکان پاسخگویی به تمام خواسته‌های مشتریان را سلب می‌کند . این مساله ایجاب می‌کند تا بنگاهها مشخصاتی از محصول /خدمت را که نزد مشتری دارای ارزش بیشتری هستند ، شناسایی کرده و بهترین راه حل (از نظر هزینه و کیفیت ) را برای دستیابی به آن مشخصات تعیین کنند .

مهندسی ارزش مجموعه ای از تکنیکها و روشهاست که با نگرش سیستمی‌، کارکردهای اصلی و فرعی یک محصول /خدمت را شناسایی کرده و ارزش هر کارکرد را نزد مشتری مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد . همچنین به عنوان یک ابزار مدیریتی در تعیین بهترین روش ایجاد این کاردکرد ، به تصمیم گیر(تصمیم گیران ) کمک می‌کند .
مطالعه بر روی موضوع مهندسی ارزش در طول جنگ جهانی دوم در اثر کمبود مواد اولیه و برای اولین بار در اواخر 1960 توسط ” لارنس دی مایلز” مخترع آنالیز ارزش در شرکت جنرال الکتریک آغاز شد . مهندسی ارزش یکی از ابزارهای لازم برای نشان دادن ارزش محصول در رابطه با کارکرد آن می‌باشد. در شرایط فعلی که بین تولید کنندگان رقابت سنگینی وجود دارد ، تولید کننده موفق کسی است که با توجه به نیاز مشتریان و با کیفیت و هزینه مناسب به عرضه تولید یا ارائه خدمت بپردازد . مهندسی ارزش می‌تواند از طریق شناخت نیازها و خواسته‌های مشتریان این موفقیت را فراهم سازد .

مهندسین مشاور خدمات همه جانبه‌ای را ارائه دهند، اما مشاورانی هستند که در یک حوزه مهندسی ویژه برای مثال سازه، ژئوتکنیک و محیط زیست فعالیت می‌کنند. در کل، نیاز برای خدمات مهندسی براساس طبیعت پروژه و قابلیت‌های کارفرما است. خدمات مهندسی که توسط مشاور ارائه می‌شود به پروژه ارزش بخشیده و کیفیت آن را بهبود می‌دهد. علاوه بر این، بسیار مهم است که کارفرما به صورت واضح از نوع خدمات درخواستی آگاه شود تا قادر به توسعه اهداف خدماتی که به صورت مناسب به پروژه ارائه می‌گردد، باشد. بنابراین اهداف خدمات مهندسی باید بین کارفرما و مشاور جهت نیل به پروژه‌ای موفق به اشتراک گذاشته شده و بحث گردد. بدین دلیل است که انواع خدمات مهندسی که باید توسط مهندسین مشاور تامین شود در بخش‌های بعدی با جزئیات بحث شده است.

خدمات مهندسین مشاور

خدمات مهندسی که توسط مشاورین صورت می‌پذیرد به سه کلاس طبقه‌بندی می‌شوند:

• مشاوره، تحقیق و بررسی و مطالعات
• طراحی و ساخت
• خدمات ویژه

خدمات مشاوره، بررسی و تحقیق و مطالعات در ساخت و ساز

در طبقه‌بندی مشاوران، مشاوران عموما در جمع‌آوری، تفسیر و گزارش اطلاعات علاوه بر تهیه نتیجه‌گیری‌ها و توصیه‌ها شرکت می‌نمایند. اصلی‌ترین مشاوره‌ها که ممکن است پیشنهاد شود و در این طبقه‌بندی قرار گیرد در بخش زیر بحث شده است:

مطالعات اولیه و امکان‌سنجی و گزارشات

این خدمات شامل بررسی‌های جامع، تحلیل شرایط و موقعیت‌ها و مقایسه راه‌حل‌های مختلف برای پروژه است. علاوه براین، بیان نتیجه‌گیری‌ها و توصیه‌ها در جهت امکان‌پذیری اجرای پروژه از دیگر اهداف این خدمات است. فاکتورهای مختلف مانند اثرات زیست محیطی، تحلیل ریسک، توسعه پایدار، هزینه‌های چرخه عمر، هزینه‌های عملیاتی، بالاسری و ارزش خالص، و ملاحظات مالی-اقتصادی باید به عنوان پایه برای نتیجه‌گیری‌ها و تمهیدات پیشنهادی استفاده گردد.

مطالعات طرح

این مطالعات شامل تهیه طرح توسعه زمین، طرح شهری، طرح‌های محلی، تولید طرح تسهیلات بنیادی، انجام مطالعات کریدورهای دسترسی، بررسی شرایط محیط زیست، و تجمیع مطالعات زیست محیطی است. این طرح‌ها و گزارشات مختلف نیاز است که بین مهندسین با تخصص‌های متنوع مطرح و همیاری گردد تا مشاوره رضایت‌بخشی رقم بخورد.

مشارکت عمومی

کارفرمایان پروژه نیاز دارند که طرح و ایده پروژه همراه با جزئیاتش توسط مشاور به اطلاع عموم رسیده و نشانگر کارفرما قبل از دپارتمان‌های دولتی باشد.

مطالعات برآورد، ارزش‌گذاری (قیمت‌گذاری) و نرخ

این خدمات شامل مطالعه و تحلیل موقعیت حاضر، ارزیابی ارزش کل و هزینه‌های عملیاتی، هزینه‌های بالاسری، پیش‌بینی درآمدها برای توسعه مالکیت تسهیلات عوارضی، و مطالعات برای نرخ تقاضا در آینده است.

مشاوره در مسائل مالی

مشاوران نیاز است که در هنگامی که پیمان سرمایه‌گذاری در مسائل مالی زیرساخت‎‌ها دخیل شد کارفرما را یاری کنند. مشارکت مهندسی مشاور در تحلیل عملیاتی پیمان، تخمین هزینه ساخت، ارزیابی الزامات درآمد سالیانه، و دیگر خدمات مهم است.

مهندسی مصالح و آزمایش تجهیزات

مشاوران درباب مهندسی مصالح و آزمایش تجهیزات فعالیت‌هایی از جمله تست مصالح و تجهیزات را مطابق با آئین‌نامه‌ها، سنجش ویزه تجهیزات و مصالح به کار گرفته شده در ساخت و دیگر بازرسی‌ها و مشاهدات که توسط کارفرما درخواست می‌شود را انجام می‌دهند.

بازرسی و ارزیابی سازه‌ها و تسهیلات موجود

این خدمات شامل ارزیابی اندرکنش سازه با محیط اطرافش است، برای مثال، کوله پل و احتمال شسته‌شدگی آن در جریان سیل را می توان نام برد. علاوه بر این تست مصالح برای پروژه‌ها مانند پل، راه، سازه تصویه فاضلاب و دیگر تسهیلات اساسی است.

خدمات حرفه‌ای

مثال‌های خدمات حرفه‌ای شامل یاری در تهیه صورت جلسات قانونی، مسائل نمودی برای هیئت مدیره، و بررسی مسائل فنی که نیاز به تجربه مهندسی ویژه، دانش، و قضاوت دارد.

خدمات در طراحی و ساخت توسط مهندسین مشاور

در کل، طراحی و ساخت ساختمان‌ها به ۶ مرحله تقسیم می‌شود که شامل مطالعات و گزارشات، طراحی اولیه، طراحی نهایی، تعیین قیمت، ساخت و بهره‌برداری است. تمامی مراحل طراحی و ساخت نیازمند خدمات مهندسی است که به صورت زیر توضیح داده می‌شود:

مطالعات و گزارشات

کار اصلی که در فاز مطالعات و گزارشات باید تکمیل گردد شامل تعیین هدف و هزینه پروژه است و ارزیابی دقیق و با جزئیات جایگزین‌های عملی نیز در این فاز صورت می‌گیرد. خدمات مهندسی حرفه‌ای که ممکن است در این فاز نیاز باشد شامل توضیحات و بحث اهداف است، نیازها و الزامات مالی پروژه، مرور داده‌های در دسترس، توصیه و یاری کارفرما برای دستیابی به داده‌های مکمل

علاوه براین، تحلیل مقررات ملی و کسب اطمینان از اینکه طراحی شرایط آژانس‌های دولتی و ملی را تامین‌ می‌نماید. مقایسه و ارزیابی سایت‌های مختلف برای پروژه و پیشنهاد راه حل و ارائه بررسی اقتصادی راه حل‌های پیشنهادی که الزامات کارفرما را تامین نماید. در مرحله پایانی این فاز، یک گزارش در رابطه با یافته‌های مشاور، راه‌حل های عملی، و توصیه‌های مشاور فنی باید تهیه و ارائه گردد.

طراحی سازه اولیه

در این فاز، ابعاد کلی، هدف و محل پروژه انتخاب می‌گردد. کار مشاور بازبینی گزارشات اولیه و داده‌های در دسترس، بحث زمان‌بندی کلی، تصمیم همراه با کارفرما که آیا نیاز به اطلاعات مکمل در رابطه با فاز قبلی وجود دارد، است. علاوه براین، تهیه مدارک طراحی اولیه مانند الزامات نهایی طراحی، نقشه‌های اولیه و گزارشات کلی پروژه و همچنین ارائه پروژه به کارفرما و دیگر کمیسیون‌های دولتی و ملی و توسعه ایده اولیه هزینه پروژه در این فاز انجام می‌شود.

طراحی سازه نهایی

در این فاز، طراحی اولیه بهبود یافته و تا حدی که ساخت قابل ارزیابی و اجرای کافی باشد کامل می‌گردد.  وظیفه اصلی مهندسین مشاور شامل تهیه مشخصات و نقشه‌های طرح برای پیمان، ارائه ایده هزینه ساخت پروژه، مرور عملیات ساخت جهت بررسی مشکلات احتمالی پیش رو در هنگام ساخت است. همچنین، همکاری با کارفرما برای دریافت مجوزهای قانونی از مراجع ذیصلاح به صورت محلی و کشوری نیز از وظایف مشاور می‌باشد. در نهایت، تهیه مدارک اساسی جهت قرارداد ساخت برای مرور و تائید توسط کارفرما و کنسول قانونی باید توسط مشاور صورت پذیرد.

پیشنهاد قیمت و مذاکرات

خدمات مهندسی در این فاز توسط مشاور کمک کردن به کارفرما در نیل به یک پیشنهاد قیمت مناسب است، دریافت و پردازش ودیعه‌ها برای مدارک مناقصه، توضیح، گسترش و تغییر مدارک مناقصه در صورت نیاز، کمک به کارفرما برای تعیین پیمان‌کاران بالقوه از لحاظ کیفیت و مقبولیت، پیمانکاران جزء و تست مصالح و تامین تجهیزات نیز از فعالیت‌های این بخش است. در نهایت، پیشنهاد مصالح جایگزین و تست تجهیزات که توسط پیمانکار اجرایی پیشنهاد شده است در صورتی که در مدارک پیمان مجاز باشد و بنابراین یاری کارفرما در ارزیابی پیشنهادات از جمله فرآیندهای این فاز است.

فاز ساخت پروژه

کار مشاوره در این فاز در حقیقت به عنوان نماینده کارفرما است و عملیات نقشه‌برداری قبل از ساخت را انجام می‌دهد، بازبینی برپاسازی و اشکالات نقشه‌ها قبل از ساخت توسط پیمانکار برای دستیابی به یک توافق در نقشه و مشخصات، مرور آزمایشات و گزارشات مصالح و تجهیزات نیز از فعالیت‌های این فاز است.

همچنین، بازدید منظم از ساخت پروژه و مونیتور پیشرفت کارهای اجرایی و کیفیت پروژه، تامین خدمات مدیریت پروژه جهت اطمینان از اینکه ساخت مطابق با نقشه‌ها و مشخصات اجرا شود. علاوه براین، توضیح و روشن‌سازی مدارک پیمان، توصیه‌ها برای مقبولیت کارها، ساخت دستورات در رابطه با تغییرات پیمان، اجرای بازرسی‌ها و تست‌های ویژه، پیشنهاد دستورالعمل برای مسائل سایت پروژه، تعیین پرداخت‌های مرحله به مرحله با توجه به تحویل کارهای پروژه توسط پیمانکار از دیگر اهداف این فاز است.

نهایتا، مونیتور تست‌های عملکرد، عملیات اولیه پروژه، بازرسی نهایی و تولید گزارش اتمام پروژه و در پایان توصیه‌هایی برای قبول محصول نهایی پروژه نیز در این فاز انجام می‌شود.

فاز عملیات اتمام پروژه

مشاوران ممکن است مسئول توسعه یک دستوالعمل برای عملیات بهره‌برداری از سازه و الزامات تعمیر و نگه‌داری از سازه و همچنین تعیین معیوبات سازه و پیشنهاد راه حل برای خل مشکلات باشند. بازرسی عملکردی قبل از اینکه پریود ضمانت سازه تمام شود نهایتا آموزش کارکنان کارفرما جهت استفاده از سازه نیز در این فاز صورت می‌پذیرد.

خدمات خاص توسط مهندسین مشاور

خدمات خاص مهندسین مشاور در تمامی فازهای طراحی و ساخت پروژه نیاز است. مطالعات، گزارشات، و وظایف ماورای خدمات صالی مهندسی که در بالا بحث شد، است. خدمات خاص مهندسی شامل سنجش ویژه سازه ساختمانی یا سازه موجود، تستهای ویژه، بررسی تخصیص الزامات طراحی، خدمات مهندسی زئوتکینیکی شامل نمونه برداری و تست حفاری، تحلیل و توصیه، مهندسی و تپوگرافی مورد نیاز برای طراحی و ساخت و بازبینی کار دیگر شرکت‌های مشاور جهت بررسی بهینه و عملیاتی بودن.

همچنین، اجرای تحلیل دوباره برای پروژه زمانیکه نیاز باشد و جمع آوری مطالعات اضافی جهت درک مشخص شرایط که ممکن است در حین ساخت نیاز باشد.

مناقصه در لغت‌نامه‌ی دهخدا خریدن مال یا اموال و … از طرف مأمور رسمی به کمترین قیمتی است که از طرف فروشندگان پیشنهاد می‌شود. همچنین ممکن است که موضوع مناقصه، انجام دادن عملی باشد. در اصطلاح نیز مناقصه از این تعریف ابتدایی دور نیست و همانطور که از نام این نهاد پیداست، هرگاه فروشنده -چه دولتی و چه شرکتی خصوصی- نیازمند خرید کالا یا خدماتی باشد، با رعایت شرایط و مقرراتی می‌تواند از این روند خاص خرید استفاده کند و کالا و خدمات موردنیاز را به کمترین قیمت فراهم آورد.

 

مزایای مناقصه

این فرایند برای طرفین مناقصه مزایایی دارد که غالبا همین مزایا سازمان‌های دولتی و شرکت‌های خصوصی را به برگزاری آن ترغیب می‌کند، البته سازمان‌های دولتی برای بخش خاصی از تأمین کالا و خدمات‌شان ملزم به استفاده از این فرایند هستند.

در یک سوی این فرایند، مناقصه‌گزار و در سوی دیگر مناقصه‌گر وجود دارد. مناقصه‌گزار دستگاه یا ارگانی است که برگزاری مناقصه را برعهده دارد و نیازمند خرید کالا و خدمات است. مناقصه‌گر شخص حقیقی یا حقوقی است که در مناقصه شرکت ‌می‌کند.

مناقصه‌گزار با برپایی مناقصه از طریق این رقابت به بهترین کالا و خدمات با کمترین قیمت دست می‌یابد. گاه مناقصه به عللی چون اعلام غیرواقعی هزینه‌ی انجام موضوع مناقصه از سوی مناقصه‌گر یا ارائه‌ی سوابق غیرواقعی برای برد در مناقصه از طرف او، با مشکل مواجه می‌شود؛ اما باید بدانیم که تأمین کالاها و خدمات در شرکت‌های دولتی غالبا از طریق مناقصه انجام می‌گیرد تا با استفاده از فضای رقابتی، به کیفیتی بالا و هزینه‌ی مناسبی دست یابند

مناقصات دولتی

مناقصات دولتی

از آنجا که در اغلب مناقصات، مناقصه‌گزار یک سازمان دولتی اعم از وزارتخانه، مؤسسه‌ی غیرانتفاعی وابسته به دولت، بانک و مؤسسه‌ی اعتباری دولتی، شرکت بیمه‌ی دولتی، مؤسسه‌ی عمومی یا نهاد عمومی غیردولتی است، عموم مقررات ناظر بر مناقصه نیز در قالب مقررات مصوبه‌ی مجلس شورای اسلامی می‌گنجد. مقرراتی مثل قانون برگزاری مناقصات و همچنین آیین‌نامه‌ی معاملات دولتی که به ترتیب در سال‌های ۴۹ و ۸۳ تصویب شد‌ه‌ است.

روش‌های برگزاری مناقصات دولتی

مناقصات دارای تقسیم‌بندی‌های گوناگونی هستند. از نظر مراحل بررسی به یک مرحله‌ای و دو مرحله‌ای تقسیم‌بندی می‌شوند.

۱. روش یک مرحله‌ای

در روش یک مرحله‌ای نیاز به ارزیابی فنی پیشنهادها نیست و پیشنهادات مناقصه‌گران در یک جلسه بررسی و برنده‌ی مناقصه اعلام می‌شود.

۲. روش دو مرحله‌ای

در روش دو مرحله‌ای مناقصه‌گزار پیشنهادها را از لحاظ فنی و بازرگانی بررسی می‌کند. پس از بررسی‌های فنی، پیشنهادهایی که امتیاز این مرحله را کسب کرده باشند، مشاهده می‌شوند و با ارزیابی مالی، برنده‌ی مناقصه تعیین می‌شود.

تبلیغات

خرید بلیط هواپیما

از منظر دعوت مناقصه‌گران، مناقصات به ۲ روش عمومی و محدود تقسیم می‌شوند. در روش عمومی، آگهی مناقصه برای عموم آگهی می‌شود. اما در روش محدود، به تشخیص مسئول دستگاه اجراکننده‌ی مناقصه، آگهی مناقصه از طریق دعوتنامه به کسانی که شایسته‌ی شرکت در مناقصه هستند ارسال می‌شود.

پیروزی در مناقصه

برای پیمانکاران، برنده شدن در مناقصات دولتی و خصوصی، همیشه دغدغه‌ی مهمی بوده است؛ اما همین مسئله گاه باعث می‌شود تا پیمانکار یا مناقصه‌گر شرایط واقعی اجرای قرارداد را نادیده بگیرد یا به آنها توجه نکند و قیمت‌های بسیار نازلی را صرفا برای پیروزی در مناقصات پیشنهاد کند. از طرفی، ترفندها و روش‌های بسیاری در دنیای تجارت برای پیروزی در انواع مناقصات وجود دارد. اما بهتر است مناقصه‌گر از ابتدا به انتهای مسیر خود بیندیشد. چرا که ناتوانی در انجام پروژه یا ارائه‌ی خدمات و کالاها به مناقصه‌گزار، کارنامه‌ی بدی را برای مناقصه‌گر باقی می‌گذارد و ضمنا اغلب اوقات موجب ورشکستگی او خواهد شد.